Impact verhuisplicht vereist zorgvuldig afwegingskader

Tijdens de besluitvorming van de verordeningen over de decentralisaties op 30 oktober in de gemeenteraad kwam ook de verhuisplicht aan de orde. De verhuisplicht kan door het college worden opgelegd aan mensen in de bijstand. De PvdA heeft een amendement ingediend om te zorgen dat het college toepassing van deze verhuisplicht zeer zorgvuldig afweegt. Dit amendement is aangenomen door de gemeenteraad. Hierdoor is het afwegingskader voor de verhuisplicht formeel vastgelegd. Daarnaast is er door de PvdA een stemverklaring afgelegd vanwege principiële bezwaren die er in de PvdA fractie bestaan t.a.v de verhuisplicht.

Volgens de landelijk vastgestelde participatiewet kan het college van een gemeente een verhuisplicht opleggen aan mensen in de bijstand voor het krijgen van werk. De PvdA wilde meer duidelijk over de vrijheid die het college in Haarlem heeft om te bepalen of de verhuisplicht wordt toegepast. Daarom heeft de PvdA een amendement ingediend zodat de zorgvuldige afweging door het college formeel wordt vastgelegd. Dit amendement is op 30 oktober vrijwel raadsbreed aangenomen door de gemeenteraad. Hierdoor staat nu zwart op wit wat het afwegingskader is voor het college in Haarlem.

Allereerst zullen de mogelijkheden van de lokale en regionale arbeidsmarkten volledig worden onderzocht. Vervolgens worden de specifieke omstandigheden zorgvuldig gewogen. Hierbij wordt rekening gehouden met:

1. de duur van de werkloosheid;
2. de belangen van het gezin (artikel 18 lid 12 van de participatiewet);
3. mogelijke (ontwrichtende) gevolgen voor het sociaal netwerk;
4. de tijdelijkheid van de arbeid (waaronder de proeftijd), alsmede de reële kansen om aansluitend een vaste aanstelling of andere arbeid te krijgen;
5. de aard van de arbeid;
6. zorgtaken en mantelzorgverplichtingen van de betrokkene;
7. de beschikbaarheid en betaalbaarheid van huisvesting en de verhuiskosten.

Binnen een substantieel deel van de PvdA fractie bestaan principiële bezwaren tegen de verhuisplicht. Daarom heeft de PvdA hierover een stemverklaring afgelegd in de gemeenteraad op 30 oktober. De reden voor de principiële bewaren is dat het verplicht laten verhuizen van mensen om elders te werken indruist tegen het recht op vrijheid van vestiging dat in de Nederlandse grondwet is opgenomen. Het verplicht verhuizen van mensen heeft grote gevolgen voor de persoonlijke situatie van de betrokkene, zowel sociaal, financieel, als emotioneel. Daarnaast heeft het gevolgen voor familie en vrienden.