Op de bres voor Haarlemse hofjes

Haarlem is een hofjesstad. 23 hebben we er in onze stad. Van die 23 worden er 18 beheerd door stichtingen. Deze hofjes vervullen een sociale, maatschappelijke en verzorgende taak. Het oudste hofje, het Hofje van Bakenes uit 1395, vervult deze taak al ruim 700 jaar. Het zijn plekken waar in de regel alleenstaande ouderen wonen met een minimum inkomen en geen eigen vermogen. Andere hofjes, waaronder het Essenhof, bieden plaats aan kwetsbare mensen die dringend behoefte hebben aan woonruimte en buiten de boot dreigen te vallen. De hofjes stellen mensen in staat om betaalbaar zelfstandig te kunnen blijven wonen op een plek die veilig voelt en waar grote sociale samenhorigheid te vinden is. 12 van deze 18 hofjes worden nu bedreigd door de komst van de verhuurdersheffing uit Den Haag.

De verhuurdersheffing geldt voor alle verhuurders, corporaties, particulieren en stichtingen, die meer dan 10 woningen verhuren. De hofjes hebben echter geen winstoogmerk en gebruiken de huur om de exploitatiekosten te dekken en de monumenten te verzorgen. Naast de verhuurdersheffing krijgen zij bovendien te maken met lagere monumentensubsidies en stijgende onderhoudskosten. Met de komst van de verhuurdersheffing, stijgende kosten en lager wordende subsidies lijkt een groot aantal van de hofjes voor drie scenario’s te staan: 1. het verhogen van huur met 4% per jaar, 2. het verkopen van de hofjes aan corporaties, waardoor de hofjes beschikbaar worden voor iedereen en geïnteresseerden op de wachtlijsten worden geplaatst, 3. het faillissement van de stichting. Geen van deze scenario’s is wenselijk omdat de bewoners er het slachtoffer van zullen worden. Mensen waar wij ons als partij sterk voor moeten maken en dat doet de PvdA Haarlem dus ook. De Haarlemse afdeling van de PvdA staat pal achter de Haarlemse Hofjes en zal binnen haar beperkte mogelijkheden alles doen om de hofjes bij te staan.

De PvdA staat hierin niet alleen. In juli werden er op initiatief van de SP, VVD en PvdA vragen gesteld die raadsbreed gesteund werden. Afgelopen donderdag spraken de Stichting Haarlemse Hofjes, het Essenhof en een bewoonster van het Essenhof in bij de Commissie Ontwikkeling en wederom schaarden alle partijen zich achter de Haarlemse hofjes. Toch blijft het een gegeven dat de gemeenteraad, hoe graag zij dat ook wilt, weinig kan uitrichten tegen het landelijke besluit. Daarom hebben wij ervoor gekozen het probleem breder aan te kaarten. Afgelopen woensdag zocht ik contact met ons Tweede Kamerlid Jacques Monasch om duidelijk te maken dat de Haarlemse afdeling zich hard maakt voor de hofjes. Gelukkig liet Jacques Monasch merken dat hij het ook een vervelende ontwikkeling vond en gaf aan dat hij het zou bespreken tijdens de begrotingsgesprekken aan het einde van deze maand.

Daarmee zijn de hofjes echter allerminst gered. Vandaar dat ik namens onze afdeling, de afdelingen in Alkmaar, Amsterdam, Den Haag, Leiden, Utrecht en Groningen aanschreef met het verzoek de stand van zaken rondom hun hofjes terug te koppelen en de kwestie op de plaatselijke agenda te zetten. Dit hebben zij allen toegezegd, waarbij de Utrechte afdeling direct aangaf samen te willen optrekken als dit probleem ook daar aanwezig was. De Haarlemse afdeling van de SP liet tijdens de commissie merken dat zij het samen optrekken met andere afdelingen ook een goed idee vond.

Wij hopen dat we met alle Haarlemse partijen en landelijke partijen kunnen optrekken om een krachtig geluid te laten horen aan minister Blok. Dit omdat hij op vragen van SP-kamerlid Karabulut in juli nog aangaf voor de hofjes geen uitzondering te willen maken en wij hem graag op andere gedachten willen brengen. De verhuurdersheffing lijkt, zoals het Haarlemse VVD-raadslid Wybren van Haga al aangaf, helemaal niet bedoeld te zijn voor hofjes, maar voor corporaties. Tijd dat minister Blok dit ook gaat inzien. Het zou verschrikkelijk zonde zijn als deze oervorm van sociale woningbouw na 700 jaar in zo’n korte tijd de nek wordt omgedraaid. De Haarlemse partijen zullen dan ook absoluut proberen dit te voorkomen.