De Haarlemse begroting voor 2020 is aangenomen – de inzet van de PvdA Haarlem
Donderdag 7 november is de begroting voor 2020 aangenomen. De fractie heeft als coalitiepartij voorgestemd, maar dat ging wel met gemengde gevoelens. Veel van ons verkiezingsprogramma vonden we terug in het coalitieakkoord “Duurzaam Doen” met GroenLinks, D66 en het CDA. We zijn trots op het bereikte akkoord in mei 2018. Nu moest er helaas water bij de wijn worden gedaan onder invloed van stevige bezuinigingen.
Financieel kader
Gemeenten zijn voor het grootste deel van hun financiering afhankelijk van gelden die zij ontvangen van het Rijk. Enkele keren per jaar ontvangen de gemeenten een update hoeveel geld zij van het Rijk mogen verwachten de komende jaren. In het voorjaar werd, met de zogenaamde Meicirculaire, duidelijk dat Haarlem en vele andere gemeenten de komende jaren fors minder zouden ontvangen en voor pijnlijke ingrepen zouden komen te staan. Ondanks de economische voorspoed en de enorme begrotingsoverschotten bij het Rijk. Zodoende luidde de G40 – de 40 grootste gemeenten – de noodklok.
Uit de nieuwste update vanuit het Rijk – de zogenaamde septembercirculaire – blijkt echter dat er elk jaar oplopend tot vijf miljoen extra beschikbaar extra zal zijn. De vlag lijkt uit te kunnen. Lijkt, want er zijn nog taakstellingen en het extra geld heeft niet direct effect op de begroting van 2020. Omdat de WOZ waarde in Haarlem sterk bovengemiddeld stijgt, krijgt de gemeente Haarlem minder geld. Dit effect zal ook naar verwachting enkele miljoenen minder zijn. De PvdA Haarlem hoopt dat de gemeenten en het Rijk samen voor meer stabiele financiering van de gemeentelijke financiën gaan zorgen. Enorme schommelingen brengen grote onzekerheid met zich mee voor zowel de bewoners als lokale politiek. Dit plaatst de Begroting van 2020 en verder echter wel in een ander daglicht.
Vanuit het principe dat de lasten van dalende inkomsten niet op kwetsbare groepen mogen worden afgewenteld, heeft de fractie en onze wethouder Floor Roduner zich sterk gemaakt om niet alleen te bezuinigen binnen met name het sociaal domein. Daarom hebben wij gepleit voor een beperkte toename van de lastendruk voor de mensen met een iets dikkere portemonnee. De afgelopen jaren stegen de koopwoningen gemiddeld circa met 15% in waarde. Hier steeg de OZB niet in mee. Dit is niet langer houdbaar. De OZB stijgt door deze begroting met ongeveer één euro per maand voor mensen met een huis van vijf ton of meer. Hierdoor kon een deel van verdere bezuinigingen worden voorkomen. De PvdA Haarlem is van mening dat er ruimte is om een licht hogere bijdrage van deze groep te vragen zodat we kunnen investeren in een sociale & duurzame stad waar álle Haarlemmers het goed hebben. Dat is eerlijk delen.
Betaalbaar wonen
In Haarlem is de wachttijd op een sociale huurwoning oplopend en onacceptabel lang. Ook voor middeninkomens is het zeer lastig om een betaalbare huur- of koopwoning te vinden. De PvdA wilt dat alle Haarlemmers zeker kunnen zijn van een betaalbare woning. Een stad waar alleen de “happy few” een plek kunnen vinden is een horrorbeeld. De ambitie om tot 2025 10.000 woningen te bouwen, waarvan een groot deel in de 8 zogenaamde ontwikkelzones verspreid over Haarlem, blijft gelukkig volledig overeind en hier is onze wethouder Floor Roduner keihard mee aan de slag.
Sociale stad
In Haarlem willen we dat iedereen mee moet kunnen doen. Haarlemmers moeten er zeker van kunnen zijn dat ze kunnen rekenen op goede zorg en een steuntje in de rug als het tegen zit. In het sociaal domein waren helaas stevige bezuinigingen ingepland. Een aantal pijnlijke bezuinigingen hebben we in overleg met coalitie- en oppositiepartijen kunnen terugdringen door het opstellen van het amendement: “Ontzie de kwetsbaren”. Teruggedraaid zijn de collegevoorstellen voor de bezuiniging op de verhuiskosten vergoeding in de WMO, de verhoging van de bijdrage voor economisch dakloze gezinnen, activiteiten voor zelf- en belangenorganisaties en de stimulering van breedte sport.
Een van de speerpunten voor deze periode voor de PvdA was het breder beschikbaar maken van de minimaregelingen. Hiermee kunnen Haarlemmers met een laag inkomen makkelijker mee doen in de samenleving, door korting te krijgen voor bijvoorbeeld bijles, cultuur en sport. In 2019 is dit al verruimd van 115% naar 120% van de bijstandsnorm. Helaas bleek het niet haalbaar om de verruiming naar 130% van de bijstandsnorm in 2021 te handhaven. De fractie heeft tijdens de begrotingsbehandeling aangegeven dat zij zich blijft inzetten om dit voor elkaar te krijgen in het restant van deze periode.
Sociale energietransitie
Om de planeet en ons mooie Haarlem leefbaar te houden voor toekomstige generaties moeten we onze samenleving verduurzamen. De PvdA wil in Haarlem groepen die het minder breed hebben hier in ondersteunen zodat die ook mee kunnen doen. Zo zorgen we voor breed draagvlak voor de noodzakelijke veranderingen. De PvdA heeft het college opgeroepen hier zo snel mogelijk concreet invulling aan te geven.
Het landelijk Klimaatakkoord lijkt de doelen niet te halen en Nederlanders met een laag inkomen extra te benadelen. Wij willen dat de gemeente Haarlem alleen steun geeft aan een landelijk klimaatakkoord dat voldoende zekerheid geeft om onze planeet leefbaar te houden en lage inkomens voldoende ondersteund. Onze motie “Alleen steun voor een sociale energietransitie” die daartoe opriep werd breed gesteund en aangenomen.
Heb je vragen over de Begroting 2020? Mail dan gerust ([email protected]).
Ienke Verhoeff
Word lid van de PvdA!
Samen kunnen we onze idealen waarmaken.
Doe mee en word lid!