Nieuwe afspraken met woningcorporaties: meer sociale huur en betere woningkwaliteit
De gemeente Haarlem, de drie grote woningcorporaties in Haarlem en de huurdersorganisaties ondertekenden in 2022 prestatieafspraken. Op dat moment was net duidelijk dat de verhuurderheffing zou worden afgeschaft, waardoor de woningcorporaties meer kunnen investeren. Over die extra investeringsruimte zijn nu aanvullende afspraken gemaakt. De aanvullende afspraken zorgen voor meer nieuwbouw van sociale huurwoningen, minder verkoop van sociale huurwoningen en snellere verduurzaming van woningen met een slecht energielabel. Met de aanvullende afspraken komen we dichter in de buurt van de ambities uit het coalitieakkoord. Maar we zijn er nog niet.
Meer nieuwbouw van sociale huurwoningen
In het coalitieakkoord namen we deze ambitie op: ‘’Uitgangspunt bij sociale huur is dat dit ingevuld wordt door woningcorporaties, waardoor het aantal sociale huurwoningen van de drie grote woningcorporaties stijgt naar minimaal 24.000 woningen in 2030.’’ Door de aanvullende afspraken komen er 175 sociale huurwoningen extra bij. Daarmee verwachten de drie grote corporaties in 2030 samen 23.142 sociale huurwoningen te hebben. Daarvoor moeten in de periode 2022 tot en met 2030 3.405 sociale huurwoningen bouwen. We zijn nog niet op koers om de ambitie van 24.000 sociale huurwoningen waar te maken, maar we komen er dichter bij in de buurt. Natuurlijk zetten we als PvdA-fractie alles op alles om onze ambitie waar te maken. We vroegen het college om elk jaar de cijfers te herijken is en om elke kans te benutten om het gat verder te dichten. We vroegen ook om te onderzoeken of de andere drie in Haarlem actieve woningcorporaties (met minder woningen in Haarlem) meer sociale huurwoningen kunnen bouwen.
Minder verkoop van sociale huurwoningen
In het coalitieakkoord namen we deze ambitie op: ‘’We minimaliseren de verkoop en liberalisatie in het westelijk deel van de stad.’’ In de prestatieafspraken van 2022 waren al prestatieafspraken gemaakt om de verkoop van sociale huurwoningen te beperken en zeker de verkoop westkant van het Spaarne. Door de aanvullende prestatieafspraken dalen de verwachte verkopen in de periode 2022 tot en met 2026 met 45%. In de periode 2027 tot en met 2030 dalen de verkopen nog verder. Wij zagen liever nog minder verkopen, maar vinden de daling substantieel en merken een grote terughoudendheid om te verkopen in de prestatieafspraken die er nu zijn.
Snellere verduurzamingen van woningen met een slecht energielabel
In de Nationale Prestatieafspraken is vastgelegd dat woningen met energielabels uiterlijk in 2028 uitgefaseerd moeten worden, met uitzondering van monumenten en voor sloop aangemerkte woningen. In het coalitieakkoord namen we deze ambitie op: ‘’De woningen met energielabels E, F en G worden voor 2026 verduurzaamd.’’ De gemeente en woningcorporaties lieten samen een scenariostudie uitvoeren om te zien of deze ambitie uitvoerbaar is. Daarin is de woningverbetering, de personele capaciteit, de investeringen in de tijd en het effect op de energierekening in beeld gebracht. Uit de scenariostudie komt een duidelijk advies om te kiezen voor een uitvoeringsperiode tot eind 2028. Om de slechte labels in 2026 verduurzaamd te hebben is anderhalf keer zoveel capaciteit nodig. Die is er op dit moment niet. Kijk je nu op de websites van de woningcorporaties, dan zie je dat er gezocht wordt naar medewerkers om aan de verduurzamingsopgave te werken. De scenariostudie mondt uit in een advies om te kiezen voor deels verduurzamen naar energielabel A en deels naar energielabel D. Door die gemixte aanpak maken veel woningen een hogere ‘’labelsprong’’ dan eerder was voorzien. De scenariostudie is goed onderbouwd en daarom accepteren we dat het langer duurt. We gaven wel een aantal aanbevelingen mee.
- We vragen om te blijven zoeken naar medewerkers voor verdere versnelling en dat de gemeente daar ook financieel in kan ondersteunen. Elke maand dat de slechte energielabels eerder zijn weggewerkt kan geldzorgen en schulden schelen.
- We stellen voor om naast gezamenlijke inkoop van isolatiewerkzaamheden ook een gezamenlijk programmateam met de gemeente en woningcorporaties in te richten dat isolatieprojecten kan oppakken, zodat het verduurzamingsproces maximaal efficiënt kan worden ingericht.
- Als laatste vragen we om voorrang te geven aan complexen met veel woningen met veel F en G-woningen. Onderzoeksorganisatie TNO liet vorig jaar zien dat de sterkste toename in energiearmoede is te vinden bij energiearme huishoudens met de energetisch slechtste woningen. In 2020 woonde ruim de helft van alle energiearme huishoudens in woningen waarvan de energiekwaliteit hoort tot de laagste vijftien procent van alle woningen. Dit zijn voornamelijk de woningen met energielabels F en G (bron).